النمو اللغوي للأطفال، كيف تنمو لغة الطفل؟!!

[mhc_section admin_label=”section” transparent_background=”off” gradient_background=”off” background_color=”#ffffff” gradient_style=”horizontal” inner_shadow=”off” parallax=”off” parallax_method=”off” video_pause=”off” allow_advanced_padding=”off” remove_padding=”off” force_fullwidth=”off” column_paddings=”padding-0pct” column_match_heights=”off” separator_top=”off” separator_bottom=”smallarrow”][mhc_row admin_label=”row”][mhc_column type=”4_4″][mhc_image admin_label=”صورة” src=”https://loughaty.com/wp-content/uploads/2019/01/كيف-تنمو-لغة-الأطفال.jpg” show_in_lightbox=”off” url_new_window=”off” animation=”right” hoverfx=”none” sticky=”off” image_mask=”off” border_radius=”0″ align=”right” force_center_on_mobile=”on” /][/mhc_column][/mhc_row][/mhc_section][mhc_section fullwidth=”off” specialty=”off” admin_label=”قسم” transparent_background=”off” gradient_background=”off” background_color=”#8399a1″ gradient_style=”horizontal” inner_shadow=”off” parallax=”off” parallax_method=”off” video_pause=”off” allow_advanced_padding=”off” remove_padding=”off” force_fullwidth=”off” column_paddings=”padding-0pct” column_match_heights=”off” separator_top=”off” separator_bottom=”smallarrow”][mhc_row admin_label=”صف”][mhc_column type=”4_4″][mhc_text admin_label=”نص” background_layout=”dark” text_orientation=”justified”]

يبدأ النمو اللغوي للطفل منذ اليوم الأول من ميلاده !!!!!!، نعم فمنذ اليوم الأول يستخدم الطفل البكاء كلغة للتعبير فهو يبكي ليعبر أنه جائع، ويستخدم نغمة بكاء مختلفة ليعبر أنه مريض وهكذا.

ثم تتطور اللغة شيئاً فشيئاً لتأخذ شكل الكلمات ثم الجمل ثم الأحاديث الطويلة والقصص، ولفهم النمو اللغوي بشكل جيد يجب أن تعرف عزيزي القارئ أن اللغة تقسم إلى قسمين أساسيين هما، اللغة الاستقبالية أي فهم ما يقال، ولغة إنتاجية أي ما نقوله، وهناك اللغة البراغماتية التي ترتبط باللغة الإنتاجية وهي الطريقة التي نستخدم فيها اللغة، فنحن نستخدم اللغة مع المعلم بطريقة مختلف عن الأب أو الطفل أو الصديق، كما نستخدم اللغة لطلب شيء بطريقة مختلفة عن الاستفسار أو الإجابة وهكذا.

في الجداول التالية سيتم الحديث عن المهارات والخطوط الأساسية لتطور اللغة لدى الطفل الطبيعي.

مراحل النمو اللغوي لدى الطفل

[/mhc_text][/mhc_column][/mhc_row][/mhc_section][mhc_section fullwidth=”off” specialty=”off” admin_label=”قسم” transparent_background=”off” gradient_background=”off” background_color=”#f48885″ gradient_style=”horizontal” inner_shadow=”off” parallax=”off” parallax_method=”off” video_pause=”off” allow_advanced_padding=”off” remove_padding=”off” force_fullwidth=”off” column_paddings=”padding-0pct” column_match_heights=”off” separator_top=”off” separator_bottom=”smallarrow”][mhc_row admin_label=”صف”][mhc_column type=”4_4″][mhc_text admin_label=”0 3″ background_layout=”dark” text_orientation=”justified”]

من 0 إلى 3 شهور

اللغة الاستقبالية

الانتاجية

•      يجفل عندما يسمع صوتاً.

•      يحرك عينيه إلى مصدر الصوت.

•      يسكت عندما يحمله أحد.

•      أصوات انعكاسية لا إرادية مثل التجشؤ.

•      يستخدم البكاء للتعبير عما يريد أو يشعر.

 

[/mhc_text][/mhc_column][/mhc_row][/mhc_section][mhc_section fullwidth=”off” specialty=”off” admin_label=”قسم” transparent_background=”off” gradient_background=”off” background_color=”#66c7c4″ gradient_style=”horizontal” inner_shadow=”off” parallax=”off” parallax_method=”off” video_pause=”off” allow_advanced_padding=”off” remove_padding=”off” force_fullwidth=”off” column_paddings=”padding-0pct” column_match_heights=”off” separator_top=”off” separator_bottom=”smallarrow”][mhc_row admin_label=”صف”][mhc_column type=”4_4″][mhc_text admin_label=”4 6″ background_layout=”dark” text_orientation=”justified”]

من 4 إلى 6 شهور

اللغة الاستقبالية

اللغة الانتاجية

•      يرفع يديه عندما يقول له أحد تعال.

•      يدير رأسه باتجاه بابا وماما عندما يسمع اسميهما.

•      يستكشف صوته من خلال اللعب بالأصوات وتسمى “المناغاة”.

•      ينتج صوائت، وبعض الصوامت مثل “ااااا، غغغغغ”.

[/mhc_text][/mhc_column][/mhc_row][/mhc_section][mhc_section fullwidth=”off” specialty=”off” admin_label=”قسم” transparent_background=”off” gradient_background=”off” background_color=”#8467d5″ gradient_style=”horizontal” inner_shadow=”off” parallax=”off” parallax_method=”off” video_pause=”off” allow_advanced_padding=”off” remove_padding=”off” force_fullwidth=”off” column_paddings=”padding-0pct” column_match_heights=”off” separator_top=”off” separator_bottom=”smallarrow”][mhc_row admin_label=”صف”][mhc_column type=”4_4″][mhc_text admin_label=”7 9″ background_layout=”dark” text_orientation=”justified”]

من 7 إلى 9 شهور

اللغة الاستقبالية

اللغة الانتاجية

•      يفهم “لا”.

•      يفهم أسماء أفراد العائلة.

•      يقلد بعض الحركات البسيطة. مثل فتح وإغلاق اليد “عطيني”.

•      ينتج بعض الصوامت اللثوية والشفوية “ب،ت،د”.

•      تظهر البأبأة المتكررة “بابابابا، دادادا”.

[/mhc_text][/mhc_column][/mhc_row][/mhc_section][mhc_section fullwidth=”off” specialty=”off” admin_label=”قسم” transparent_background=”off” gradient_background=”off” background_color=”#71d594″ gradient_style=”horizontal” inner_shadow=”off” parallax=”off” parallax_method=”off” video_pause=”off” allow_advanced_padding=”off” remove_padding=”off” force_fullwidth=”off” column_paddings=”padding-0pct” column_match_heights=”off” separator_top=”off” separator_bottom=”smallarrow”][mhc_row admin_label=”صف”][mhc_column type=”4_4″][mhc_text admin_label=”10، 12″ background_layout=”dark” text_orientation=”justified”]

من 10 إلى 12 شهور

اللغة الاستقبالية

اللغة الانتاجية

اللغة البراغماتية

•      يفهم لغاية 10 كلمات.

•      ينفذ بعض التعليمات البسيطة “أغلق الباب، عطيني، تعال”.

•      يستجيب مباشرة عند مناداته باسمه.

 

•      ينتج كلمته الأولى.

•      يزداد عدد الصوامت التي ينتجها أثناء اللعب الصوتي.

 

•      يتواصل بصرياً مع الشخص الذي يتحدث إليه.

•      يستخدم بعض الحركات للتعبير عما يريد، مثل “باي” “احملني”.

 

 

[/mhc_text][/mhc_column][/mhc_row][/mhc_section][mhc_section fullwidth=”off” specialty=”off” admin_label=”قسم” transparent_background=”off” gradient_background=”off” background_color=”#f48885″ gradient_style=”horizontal” inner_shadow=”off” parallax=”off” parallax_method=”off” video_pause=”off” allow_advanced_padding=”off” remove_padding=”off” force_fullwidth=”off” column_paddings=”padding-0pct” column_match_heights=”off” separator_top=”off” separator_bottom=”smallarrow”][mhc_row admin_label=”صف”][mhc_column type=”4_4″][mhc_text admin_label=”من 1 إلى 2″ background_layout=”dark” text_orientation=”justified”]

من 1 إلى 2 سنة

اللغة الاستقبالية

اللغة الانتاجية

اللغة البراغماتية

•      يفهم 200 كلمة تقريباً.

•      يفهم “ما هذا؟”.

•      يفهم حرف الجر “في” (19-24 شهر).

•      يستجيب مباشرة عند مناداته باسمه.

 

•      ينتج 50 كلمة.

•      ينتج جملة من كلمتين (18-24) شهر.

•      تشكل الأسماء معظم كلمات الطفل.

•      ينسب الأشياء إلى نفسه ” باستخدام اسمه”.

 

•      يقلد بعض الكلمات.

•      يستخدم المفردات لطلب ما يريد

•      يستخدم بعض المفردات الاجتماعية “مرحبا”.

 

[/mhc_text][/mhc_column][/mhc_row][/mhc_section][mhc_section fullwidth=”off” specialty=”off” admin_label=”قسم”][mhc_row admin_label=”صف”][mhc_column type=”1_2″][mhc_image admin_label=”صورة” src=”https://loughaty.com/wp-content/uploads/2019/01/التأخر-اللغوي.jpg” show_in_lightbox=”off” url_new_window=”off” animation=”right” hoverfx=”none” sticky=”off” image_mask=”off” border_radius=”0″ align=”right” force_center_on_mobile=”on” /][/mhc_column][mhc_column type=”1_2″][mhc_image admin_label=”صورة” src=”https://loughaty.com/wp-content/uploads/2019/01/التوحد.jpg” show_in_lightbox=”off” url_new_window=”off” animation=”right” hoverfx=”none” sticky=”off” image_mask=”off” border_radius=”0″ align=”right” force_center_on_mobile=”on” /][/mhc_column][/mhc_row][/mhc_section][mhc_section fullwidth=”off” specialty=”off” admin_label=”قسم” transparent_background=”off” gradient_background=”off” background_color=”#66c7c4″ gradient_style=”horizontal” inner_shadow=”off” parallax=”off” parallax_method=”off” video_pause=”off” allow_advanced_padding=”off” remove_padding=”off” force_fullwidth=”off” column_paddings=”padding-0pct” column_match_heights=”off” separator_top=”off” separator_bottom=”smallarrow”][mhc_row admin_label=”صف”][mhc_column type=”4_4″][mhc_text admin_label=”من 2 إلى 3″ background_layout=”dark” text_orientation=”justified”]

من 2 إلى 3 سنوات

اللغة الاستقباليةاللغة الانتاجية

اللغة البراغماتية

•      في عمر 30 شهراً يفهم 2400 كلمة تقريباً.

•      في عم 36 شهراً يفهم 3400 كلمة تقريباً.

•      يفهم بعض الصفات “كبير صغير”.

•      يفهم بعض الألوان “33-36 شهر”.

•      يفهم 200 كلمة تقريباً.

•      يفهم “ما هذا؟”.

•      يفهم حرف الجر “في” (19-24 شهر).

 

•      ينتج 2-3 كلمات في الجملة.

•      ينتج أسئلة “ما هذا؟”.

•      ينتج صيغة النفي باستخدام “لا” للتعبير عن رفضه أو لنفي وجود شخص ما.

•      ينتج 425 كلمة تقريباً.

•      يبدأ بإنتاج الضمائر المنفصلة “أنا”.

•      يبدأ باستخدام أدوات الصرف: ت التأنيث، جمع المؤنث السالم.

 

•      يعبّر عن نفسه بواسطة الكلام.

•      يستخدم اللغة في النقد.

•      يستخدم اللغة في الوصف.

•      يستخدم اللغة في الإجابة على الأسئلة

•      يستخدم اللغة في التعبير عن متطلباته وحاجاته.

•      يعبر عن بعض المشاعر مثل الحزن والغضب.   

[/mhc_text][/mhc_column][/mhc_row][/mhc_section][mhc_section fullwidth=”off” specialty=”off” admin_label=”قسم” transparent_background=”off” gradient_background=”off” background_color=”#8467d5″ gradient_style=”horizontal” inner_shadow=”off” parallax=”off” parallax_method=”off” video_pause=”off” allow_advanced_padding=”off” remove_padding=”off” force_fullwidth=”off” column_paddings=”padding-0pct” column_match_heights=”off” separator_top=”off” separator_bottom=”smallarrow”][mhc_row admin_label=”صف”][mhc_column type=”4_4″][mhc_text admin_label=”من 3 إلى 4″ background_layout=”dark” text_orientation=”justified”]

من 3 إلى 4 سنوات

اللغة الاستقبالية

اللغة الانتاجية

اللغة البراغماتية

•      يفهم بين 4200-5600 كلمة تقريباً.

•      يستوعب قصص قصير.

•      يستوعب صفات معقدة أكثر “خفيف، ثقيل، سريع، بطيء”.

 

•      ينتج 3-4 كلمات في الجملة.

•      يستخدم 900-1000 كلمة تقريباً.

•      ينتج حروف الجر “في، على، إلى، بـ

•      ينتج أدوات الملك “الي إلك”

•      ينتج “لماذا، كيف، متى”.

•      يستخدم صيغة التأكيد “رح تعطيني شوكولا؟ مو هيك؟”.

•      يستخدم اللغة المناسبة حسب عمر الشخص الذي يحدثه “لهجته مع بابا تختلف عن أخته تختلف عن صديقه”.

•      يجيب بنعم ولا مع التفسير، “لا عشان…ألخ”.

•      يتعلم الحديث بنبرة مؤدبة.

•      يأخذ دوره في المحادثة بشكل جيد.

•      يدخل في محادثة طويلة ويحافظ على موضوع المحادثة.

[/mhc_text][/mhc_column][/mhc_row][/mhc_section][mhc_section fullwidth=”off” specialty=”off” admin_label=”قسم” transparent_background=”off” gradient_background=”off” background_color=”#71d594″ gradient_style=”horizontal” inner_shadow=”off” parallax=”off” parallax_method=”off” video_pause=”off” allow_advanced_padding=”off” remove_padding=”off” force_fullwidth=”off” column_paddings=”padding-0pct” column_match_heights=”off” separator_top=”off” separator_bottom=”smallarrow”][mhc_row admin_label=”صف”][mhc_column type=”4_4″][mhc_text admin_label=”من 4 إلى 5″ background_layout=”dark” text_orientation=”justified”]

من 4 إلى 5 سنوات

اللغة الاستقباليةاللغة الانتاجية

اللغة البراغماتية

•      يفهم بين 6500-9600 كلمة تقريباً.

•      يستوعب تصنيف الأشياء “ألوان، حيوانات، ملابس…ألخ”

•      يستوعب مفاهيم الزمن “بكرة، امبارح، المسا، الصبح”.

•      يفهم يمين يسار.

•      ينتج 4-5 كلمات في الجملة.

•      ينتج 1500-2000 كلمة

•      ينتج جملة صحيحة 100 % نحوياً.

•      يعطي معلومات كاملة عن نفسه: الاسم، العائلة، العمر، اسم الأب….الخ.

•      ينتج صيغة المقارنة “أكبر، أصغر….الخ.

•      يبدأ بإنتاج جمع التكسير “أقلام، ضفادع….الخ”.

•      يستطيع تصحيح الجملة التي يكون فيها خطأ.

•      ينتج الطلب غير المباشر “أنا جوعان” يقصد يريد الأكل.

•      يروي قصصاً من خياله.

•      يستخدم اللغة في المزاح.

•      يستخدم اللغة في الشكوى.

 

[/mhc_text][/mhc_column][/mhc_row][/mhc_section][mhc_section fullwidth=”off” specialty=”off” admin_label=”قسم” transparent_background=”off” gradient_background=”off” background_color=”#8399a1″ gradient_style=”horizontal” inner_shadow=”off” parallax=”off” parallax_method=”off” video_pause=”off” allow_advanced_padding=”off” remove_padding=”off” force_fullwidth=”off” column_paddings=”padding-0pct” column_match_heights=”off” separator_top=”off” separator_bottom=”smallarrow”][mhc_row admin_label=”صف”][mhc_column type=”4_4″][mhc_text admin_label=”من 5 إلى 6″ background_layout=”dark” text_orientation=”justified”]

من 5 إلى 6 سنوات

اللغة الاستقباليةاللغة الانتاجية

اللغة البراغماتية

•      يفهم بين 13000-15000 كلمة تقريباً.

•      يستوعب المبني للمجهول.

•      يستوعب ظروف المكان “قبل، بعد، بعيد، قريب”.

•      يستوعب الحواس.

 

•      ينتج 5-6 كلمات في الجملة.

•      يروي قصص طويلة “ليلى والذئب”.

•      ينتج مفاهيم العكوس.

•      ينتج “أول أخير”.

•      ينتج صيغة “الأكبر، الأسرع، الأشطر”.

•      ينتج أيام الأسبوع.

•      يستخدم اللغة لتصحيح المحادثة في حال عدم فهمه “أنت تقصد….الخ؟”.

•      يستخدم الكلمات الاجتماعية في الطلب: “لو سمحت، بعد إذنك”.

•      يطلب الإذن لعمل شيء ما.

•      يعطي المعلومات التي تهم المستمع. “يقول للمعلمة ماذا فعل أحد الطلاب، ولكنه لا يخبر أمه (لان المعلومات لا تهم الأم).

[/mhc_text][/mhc_column][/mhc_row][/mhc_section][mhc_section fullwidth=”off” specialty=”off” admin_label=”قسم” transparent_background=”off” gradient_background=”off” background_color=”#d466d6″ gradient_style=”horizontal” inner_shadow=”off” parallax=”off” parallax_method=”off” video_pause=”off” allow_advanced_padding=”off” remove_padding=”off” force_fullwidth=”off” column_paddings=”padding-0pct” column_match_heights=”off” separator_top=”off” separator_bottom=”smallarrow”][mhc_row admin_label=”صف”][mhc_column type=”4_4″][mhc_text admin_label=”من 5 إلى 6″ background_layout=”dark” text_orientation=”justified”]

ما الذي يخبرنا به النمو اللغوي؟

  • جميع الأطفال يمرون بنفس المراحل تقريباً.
  • الطفل يسمع لمدة سنة ويفهم لمدة 6 شهور تقريباً حتى ينتج كلمته الأولى.
  • عدد المفردات التي يفهمها الطفل أكبر من عدد الكلمات التي ينطقها.
  • يبدأ الطفل باستخدام الجمل من 18-24 شهر.

 

وفي النهاية وجب التذكير بأن المهارات والأعمار هي تقريبية وتختلف من مكان إلى آخر وحسب الدراسات التي تمت في المجتمعات التي تم الاستعانة بها في هذا المقال، ومع هذا فإن المراحل التي تم ذكرها يمكن الإعتماد عليها بشكل تقريبي في الحكم على نمو الطفل.

 

المراجع:

  • مقياس السلوك التكيفي.
  • برنامج ABLS للتدخل المبكر.
  • برنامج HELP للتدخل المبكر.

 

[/mhc_text][/mhc_column][/mhc_row][/mhc_section]